Bị cáo phân trần chỉ là nhân viên dưới quyền, chịu sự chi phối từ Chủ tịch HĐQT, Trần Khắc Hùng (chủ mưu, đang bỏ trốn). HĐQT của trường có 7 thành viên. Bị cáo cùng 5 người làm thành viên HĐQT song không góp vốn, không có vai trò mà chỉ "lập ra cho đủ ban bệ". Mọi việc ở trường do chủ tịch Hùng quyết định.

Ông Hoà khai vào Đại học Đông Đô từ tháng 3/2017, ban đầu làm giảng viên, 3 tháng sau làm Hiệu trưởng. Việc bổ nhiệm không do HĐQT quyết mà ông Hùng tự chỉ định.

Bị cáo Dương Văn Hoà tại TAND Hà Nội. Ảnh: Phạm Dự

"Nhiệm vụ của bị cáo, với tư cách hiệu trưởng, chỉ là quản lý hành chính, thực hiện nhiệm vụ của Chủ tịch HĐQT giao", ông Hoà khai. "Chưa hết đâu, bị cáo còn có nhiệm vụ nữa là chấp hành quy định pháp luật", chủ toạ nhắc.

Cựu hiệu trưởng khai chủ trương cấp văn bằng hai không qua đào tạo do ông Hùng đề ra, không họp HĐQT, không họp Ban giám hiệu. Ông Hùng chỉ đạo trực tiếp cho Viện Đào tạo liên tục và Viện 4.0, "tức là cho tất cả 10 bị cáo ngồi đây".

Trong "chuỗi" hành vi phạm pháp này, Hoà khai "chỉ ký và đóng dấu, các bị cáo khác chịu trách nhiệm hợp pháp hoá và phát hành các bằng giả này".

"Tại thời điểm thực hiện, bị cáo không biết trái pháp luật, chỉ thấy trái đạo đức, song ông Hùng nói cứ yên tâm làm đi, không sai phạm lắm đâu, bình thường mà. Vì thế, bị cáo yên tâm làm", bị cáo Hoà khai và khẳng định khai không được hưởng lợi, "nếu không làm sẽ bị Hùng đuổi việc".

Chủ toạ sau đó cho hay: "Bị cáo phải biết đó là việc làm trái pháp luật. Chính bị cáo vừa khai, học viên cứ nộp đủ tiền là sẽ làm thủ tục cấp bằng, không cần học, không cần dạy, không cần thi mà vẫn có bằng. Không có trường lớp nào thế cả".

Bị cáo Trần Kim Oanh. Ảnh: Phạm Dự

Cựu hiệu phó Trần Kim Oanh khai từng thắc mắc về quy trình cấp bằng kiểu này nhưng được chủ tịch Hùng giải thích "đã tham khảo luật sư" nên chỉ việc làm theo. "Chủ tịch Hùng còn nói, nếu sai ông ấy sẽ chịu trách nhiệm và cùng lắm khi phát hiện chỉ bị xử phạt hành chính. Bởi thế tôi chỉ việc làm theo", bị cáo Oanh nói.

Về số tiền 48 triệu đồng hưởng lợi bị cáo buộc, bà Oanh giải thích đây không phải do học viên "cảm ơn" mà là tiền thưởng của trường. Chủ tịch Hùng quy định mỗi nhân viên, hàng năm, phải tuyển một số lượng học viên nhất định. Mỗi hồ sơ đưa về, nhân viên trong trường được thưởng 7 triệu đồng. Điều này đã được quy định trong văn bản cụ thể.

"Bị cáo suy nghĩ gì về hành vi của mình?", HĐXX hỏi. Bà Oanh bật khóc nói những cáo buộc là không oan. Ngay từ khi làm việc với Cơ quan An ninh điều tra, bà đã nhận thức được sai phạm song chỉ là người làm công ăn lương. Là nhà giáo đã cống hiến 20 năm trong nghề, bà chỉ mong "góp một phần sức mọn cho sự phát triển của nhà trường chứ không vì động cơ gì khác. Bởi thế, bị cáo thấy có lỗi khi vì sai phạm của mình mà ảnh hưởng danh tiếng của nhà trường và mọi người.

Bị cáo Hoà (đứng hàng đầu) và 9 thuộc cấp. Ảnh: Phạm Dự

Theo cáo trạng, Chủ tịch Hùng chỉ đạo hiệu trưởng Hoà ký ban hành các quy định về mức thu học phí toàn khoá với hệ văn bằng hai ngôn ngữ Anh. Mức tiền từ 29,8 đến 35 triệu đồng một khoá trên một học viên.

Khi tuyển sinh thấy nhiều người có nhu cầu, cuối năm 2017, ông Hùng ra chủ trương cấp văn bằng hai chính quy tiếng Anh cho người muốn lấy bằng mà không phải thi tuyển, không học theo đúng quy định.

Từ tháng 4/2018 đến 3/2019, Đại học Đông Đô đã cấp 429 văn bằng và hai giấy chứng nhận giả, thu hơn 7 tỷ đồng. Trong 210 người được cấp bằng giả, 67 người dùng làm nghiên cứu sinh, 9 người để dùng để học thạc sĩ, nộp thi ngạch công chức, thi thăng hạng viên chức...

Chiều nay, phiên toà với 10 bị cáo tiếp tục làm việc.

Phạm Dự - Thanh Lam/vnexpress.net