Kinh tế - Chính trị
Kiểm toán nợ công: Còn nhiều thách thức
(Thanh tra) - Đó là chia sẻ của Ths Nguyễn Minh Giang – Phó Kiểm toán trưởng, Kiểm toán Nhà nước (KTNN) chuyên đề II tại Hội thảo “Chia sẻ kinh nghiệm quốc tế về kiểm toán nợ công”, do KTNN phối hợp tổ chức ngày 27/6, tại Hà Nội.
Quang cảnh Hội thảo. Ảnh: TQ
Với tham luận “Giới thiệu về kiểm toán nợ công (KTNC) tại KTNN trọng tâm, mục tiêu, nội dung và phạm vi KTNC – Cơ hội và thách thức”, Ths Nguyễn Minh Giang đã nêu ra những kết quả đạt được, cơ hội và thách thức trong KTNC của KTNN trong thời gian qua.
Theo Ths Nguyễn Minh Giang, mặc dù đã có những kết quả đạt được trong kiểm toán các khoản nợ công, tuy nhiên còn nhiều thách thức đặt ra với KTNN trong KTNC.
KTNN đã tổ chức kiểm toán chuyên đề nợ công, nhưng mới dừng ở kiểm toán công tác quản lý nợ công, chưa tổ chức được cuộc kiểm toán nợ công một cách toàn diện từ khâu quan lý đến khâu sử dụng nợ công đối với nợ Chính phủ, nợ Chính phủ bảo lãnh và nợ chính quyền địa phương do quy mô và giá trị nợ công rộng và lớn.
KTNN chưa đưa ra được ý kiến tầm vĩ mô để giúp các cơ quan chính phủ hoàn thiện công tác quản lý nợ. Mặc dù việc quản lý nợ công ở Việt Nam còn nhiều bất cập nhưng KTNN chưa đưa ra được những ý kiến quan trọng nhằm hoàn thiện công tác quản lý nợ công.
Nhiều vấn đề về quản lý nợ công đang có sự khác biệt xa so với chuẩn mực quản lý nợ công mà các tổ chức quốc tế ban hành nhưng chưa được KTNN phát hiện và kiến nghị để có cơ sở quản lý thích hợp.
Theo Ths Nguyễn Minh Giang, mặc dù đã có những kết quả đạt được trong kiểm toán các khoản nợ công, tuy nhiên còn nhiều thách thức đặt ra với KTNN trong KTNC.
KTNN đã tổ chức kiểm toán chuyên đề nợ công, nhưng mới dừng ở kiểm toán công tác quản lý nợ công, chưa tổ chức được cuộc kiểm toán nợ công một cách toàn diện từ khâu quan lý đến khâu sử dụng nợ công đối với nợ Chính phủ, nợ Chính phủ bảo lãnh và nợ chính quyền địa phương do quy mô và giá trị nợ công rộng và lớn.
KTNN chưa đưa ra được ý kiến tầm vĩ mô để giúp các cơ quan chính phủ hoàn thiện công tác quản lý nợ. Mặc dù việc quản lý nợ công ở Việt Nam còn nhiều bất cập nhưng KTNN chưa đưa ra được những ý kiến quan trọng nhằm hoàn thiện công tác quản lý nợ công.
Nhiều vấn đề về quản lý nợ công đang có sự khác biệt xa so với chuẩn mực quản lý nợ công mà các tổ chức quốc tế ban hành nhưng chưa được KTNN phát hiện và kiến nghị để có cơ sở quản lý thích hợp.
Các đại biểu nước ngoài tham dự Hội thảo. Ảnh: TQ
Quá trình kiểm toán, KTNN mới chỉ đi sâu vào tính tuân thủ của việc vay nợ mà chưa đưa ra ý kiến về tình hình quản lý để các cơ quan của Chính phủ, Quốc hội và thậm chí là công chúng biết để có biện pháp sửa đổi cần thiết với các điều khoản luật định.
KTNN chưa đi sâu đánh giá tình hình, cơ cấu, chi phí và hạch toán các khoản nợ công nhằm hạn chế rủi ro tài chính trong vay nợ, tính bền vững của việc vay nợ, chi phí vay nợ, công tác hạch toán, cơ chế quản lý vay nợ…
“Vấn đề đặt ra là liệu rằng số liệu nợ có chính xác hay không? Có được hạch toán đầy đủ hay không? Cách thức hạch toán đã theo các thông lệ chung của quốc tế để đảm bảo tính so sánh hay không? Công tác quản lý nợ như thế nào? Việc thiết lập các thể chế quản lý nợ ra sao…? Chưa được đề cập một cách đầy đủ. Đây là khoảng trống trong KTNC của KTNN trong những năm qua cần có biện pháp tháo gỡ, khắc phục” - Ths Nguyễn Minh Giang cho biết.
Theo Ths Nguyễn Minh Giang, việc KTNC phải được đặt trong nguyên tắc kiểm soát nợ công với nguyên tắc mang tính bao trùm là thế hệ hiện tại không xâm lấn lợi ích của thế hệ tương lai.
KTNC phải được đặt trong mối quan hệ tổng thể về cải cách tài chính công nhằm đảm bảo an ninh tài chính quốc gia đảm bảo các khoản vay nợ công được sử dụng đúng mục đích theo quy định của Luật Ngân sách Nhà nước. Việc vay nợ chỉ được sử dụng cho mục đích đầu tư phát triển.
Cũng theo Ths Nguyễn Minh Giang báo cáo kiểm toán chuyên đề về nợ công đặt trong mối quan hệ với quản lý các nguồn lực quốc gia. Cơ quan KTNN cần thực hiện kiểm toán chuyên đề về nợ công một cách đầy đủ, toàn diện. Các chuyên đề có thể bao quát từ hình thức vay, trả nợ, các nghiệp vụ vay nợ, chi phí vay nợ đến tổ chức quản lý nợ, chiến lược quản lý nợ, quản lý rủi ro trong việc vay nợ.
“Thông qua kiểm toán chuyên đề về nợ công, có thể chỉ rõ những yếu kém bất cập trong quản lý nợ để từ đó có chiến lược quản lý nợ đọng một cách bền vững” - Ths Nguyễn Minh Giang cho biết.
Các đại biểu tham dự hội thảo đã được nghe và thảo luận tham luận của đại diện Bộ Tài chính về “Tổng quan về nợ công tại Việt Nam và mối quan hệ với ngân sách Nhà nước”; “Tổng quan và quan điểm kiểm toán nợ công bao gồm phương pháp tiếp cận kiểm toán, báo cáo, tác động và những thách thức hiện tại” của bà Lelde Dimante, KTNN Lát-vi-a; “Tổng quan về vai trò của Văn phòng Phân tích ngân sách trong việc giám sát và dự báo nợ công của Vương quốc Anh, và đánh giá tính bền vững và các rủi ro tài chính đối với viễn cảnh nợ công” của ông Andy King, Văn phòng Ngân tích ngân sách của Vương quốc Anh...
KTNN chưa đi sâu đánh giá tình hình, cơ cấu, chi phí và hạch toán các khoản nợ công nhằm hạn chế rủi ro tài chính trong vay nợ, tính bền vững của việc vay nợ, chi phí vay nợ, công tác hạch toán, cơ chế quản lý vay nợ…
“Vấn đề đặt ra là liệu rằng số liệu nợ có chính xác hay không? Có được hạch toán đầy đủ hay không? Cách thức hạch toán đã theo các thông lệ chung của quốc tế để đảm bảo tính so sánh hay không? Công tác quản lý nợ như thế nào? Việc thiết lập các thể chế quản lý nợ ra sao…? Chưa được đề cập một cách đầy đủ. Đây là khoảng trống trong KTNC của KTNN trong những năm qua cần có biện pháp tháo gỡ, khắc phục” - Ths Nguyễn Minh Giang cho biết.
Theo Ths Nguyễn Minh Giang, việc KTNC phải được đặt trong nguyên tắc kiểm soát nợ công với nguyên tắc mang tính bao trùm là thế hệ hiện tại không xâm lấn lợi ích của thế hệ tương lai.
KTNC phải được đặt trong mối quan hệ tổng thể về cải cách tài chính công nhằm đảm bảo an ninh tài chính quốc gia đảm bảo các khoản vay nợ công được sử dụng đúng mục đích theo quy định của Luật Ngân sách Nhà nước. Việc vay nợ chỉ được sử dụng cho mục đích đầu tư phát triển.
Cũng theo Ths Nguyễn Minh Giang báo cáo kiểm toán chuyên đề về nợ công đặt trong mối quan hệ với quản lý các nguồn lực quốc gia. Cơ quan KTNN cần thực hiện kiểm toán chuyên đề về nợ công một cách đầy đủ, toàn diện. Các chuyên đề có thể bao quát từ hình thức vay, trả nợ, các nghiệp vụ vay nợ, chi phí vay nợ đến tổ chức quản lý nợ, chiến lược quản lý nợ, quản lý rủi ro trong việc vay nợ.
“Thông qua kiểm toán chuyên đề về nợ công, có thể chỉ rõ những yếu kém bất cập trong quản lý nợ để từ đó có chiến lược quản lý nợ đọng một cách bền vững” - Ths Nguyễn Minh Giang cho biết.
Các đại biểu tham dự hội thảo đã được nghe và thảo luận tham luận của đại diện Bộ Tài chính về “Tổng quan về nợ công tại Việt Nam và mối quan hệ với ngân sách Nhà nước”; “Tổng quan và quan điểm kiểm toán nợ công bao gồm phương pháp tiếp cận kiểm toán, báo cáo, tác động và những thách thức hiện tại” của bà Lelde Dimante, KTNN Lát-vi-a; “Tổng quan về vai trò của Văn phòng Phân tích ngân sách trong việc giám sát và dự báo nợ công của Vương quốc Anh, và đánh giá tính bền vững và các rủi ro tài chính đối với viễn cảnh nợ công” của ông Andy King, Văn phòng Ngân tích ngân sách của Vương quốc Anh...
theo thanhtra.com.vn
