Kinh tế - Chính trị

Xây dựng chính sách cởi mở, minh bạch, thúc đẩy tăng trưởng xanh

– Đây là nội dung được nêu rõ tại báo cáo của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao Lê Minh Trí về một số nội dung liên quan đến các nhóm vấn đề sẽ được chất vấn tại Phiên họp thứ 21 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, ngày mai (20/3).

Sáng 19/3, tại Hà Nội, Diễn đàn doanh nghiệp Việt Nam thường niên (VBF 2023) chính thức khai mạc phiên họp cấp cao. Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dự và phát biểu chỉ đạo. 

Phiên họp có sự tham dự của: Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng; Bà Carolyn Turk, Giám đốc Quốc gia Ngân hàng Thế giới; Ông Thomas Jacobs, Giám đốc Quốc gia cấp cao Tổ chức Tài chính quốc tế; Ông Phạm Tấn Công, Chủ tịch Liên đoàn công nghiệp và thương mại Việt Nam...

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dự, chỉ đạo VBF 2023. (Ảnh: Đoàn Bắc) 

VBF 2023 là cơ hội để cộng đồng doanh nghiệp tham mưu cho Chính phủ các giải pháp nhằm thực hiện mục tiêu phát triển kinh tế xanh, bền vững; có cam kết, lộ trình cụ thể, nâng cao trách nhiệm cộng đồng của doanh nghiệp bên cạnh việc thực hiện đầu tư kinh doanh có hiệu quả; có trách nhiệm đóng góp tích cực vào sự phát triển bền vững của Việt Nam.

Phiên họp lần này tổ chức đúng vào dịp kỷ niệm 25 năm thành lập và phát triển của VBF (1997-2023). Trong suốt hành trình đó, Diễn đàn đã luôn bám sát mục tiêu và nhiệm vụ là cầu nối giữa cộng đồng doanh nghiệp với các cơ quan Chính phủ Việt Nam. Thông qua Diễn đàn, cộng đồng doanh nghiệp đã phản biện, đưa ra nhiều khuyến nghị có giá trị để hoàn thiện môi trường đầu tư kinh doanh tại Việt Nam cũng như đồng hành cùng Chính phủ thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội bền vững.

Cộng đồng doanh nghiệp được xác định là nhân tố trọng tâm, đóng vai trò quan trọng trong tăng trưởng xanh

Phát biểu khai mạc, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng thông tin, năm 2022, quy mô nền kinh tế Việt Nam lần đầu tiên vượt mốc 400 tỷ USD với mức tăng trưởng là 8,02%, GDP bình quân/người hơn 4.000 USD. Tổng vốn đầu tư toàn xã hội ước đạt 3,22 triệu tỷ đồng, tăng 11,5%; trong đó, vốn FDI giải ngân đạt gần 22,4 tỷ USD, là mức cao nhất trong 5 năm qua. Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu đạt mức kỷ lục 732 tỷ USD, đưa Việt Nam vào trong nhóm 20 nước có quy mô thương mại lớn nhất thế giới; tiếp tục duy trì xuất siêu năm thứ 7 liên tiếp với kim ngạch đạt 11,2 tỉ USD.

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng phát biểu tại Diễn đàn (Ảnh: Đình Trung) 

Môi trường đầu tư, kinh doanh tiếp tục được cải thiện, phát triển doanh nghiệp có nhiều khởi sắc, đã có hơn 208.300 doanh nghiệp gia nhập và tái gia nhập thị trường, tăng hơn 30% so với cùng kỳ. Khu vực du lịch, dịch vụ phát triển sôi động trở lại, nhất là từ sau khi kiểm soát được dịch bệnh, tăng 19,8%. Nhiều dự án hạ tầng quan trọng, nhất là giao thông, năng lượng được đẩy nhanh tiến độ. Cùng với các tín hiệu khả quan nêu trên, vị trí của Việt Nam trên hàng loạt các bảng xếp hạng đã có những bước tiến đáng kể. Nhiều tổ chức quốc tế nhận định Việt Nam là “điểm sáng trong bức tranh xám màu” của kinh tế toàn cầu.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng, đạt được kết quả tích cực nêu trên là nhờ vào đường lối, chính sách đúng đắn của Đảng, Nhà nước; sự chỉ đạo, điều hành, quyết liệt, linh hoạt và kịp thời của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; sự vào cuộc của toàn bộ hệ thống chính trị cùng với sự hỗ trợ của bạn bè quốc tế và đặc biệt là sự đồng hành của cộng đồng doanh nghiệp trong và ngoài nước.

Nhận thức được tầm quan trọng của tăng trưởng xanh, Việt Nam đã sớm tiếp cận với mô hình phát triển xanh và bền vững. Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã tham mưu cho Thủ tướng Chính phủ ban hành: (1) Chiến lược tăng trưởng xanh quốc gia giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050; (2) Kế hoạch hành động quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021-2030; (3) Đề án phát triển kinh tế tuần hoàn. Các nhiệm vụ xuyên suốt là phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi mô hình kinh tế theo hướng kinh tế xanh, kinh tế số, kinh tế tuần hoàn, kinh tế tri thức để tham gia sâu hơn vào cấu trúc đầu tư, trật tự thương mại và chuỗi cung ứng toàn cầu. Đây được coi là chìa khóa đảm bảo cho việc thực hiện thành công các mục tiêu trong Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm giai đoạn 2021-2030; đồng thời, tạo cơ hội để Việt Nam tiếp tục đà đổi mới, đẩy mạnh chuyển đổi mô hình tăng trưởng theo chiều sâu, đề cao chất lượng, hiệu quả và tính bền vững.

Trong quá trình đó, cộng đồng doanh nghiệp được xác định là nhân tố trọng tâm, đóng vai trò quan trọng. Những năm gần đây, nhận thức của cộng đồng doanh nghiệp về vai trò của mình trong chiến lược tăng trưởng xanh quốc gia đã được nâng lên rõ rệt, từng bước thay đổi hành vi và có nhiều hành động thiết thực đóng góp vào thực hiện tăng trưởng xanh. Trên thực tế, nhiều doanh nghiệp đã và đang lấy kinh doanh “xanh” là chiến lược và lợi thế cạnh tranh; từ sử dụng năng lượng sạch, nguyên vật liệu thân thiện môi trường, ủng hộ các hoạt động trách nhiệm xã hội, đến đầu tư nghiêm túc vào những dây chuyền sản xuất hiện đại, công nghệ cao, thân thiện môi trường, sử dụng ít tài nguyên, năng lượng, giảm thiểu chất thải và khí thải…

 Quang cảnh phiên họp sáng 19/3 (Ảnh: HNV)

“Việt Nam đang bước vào giai đoạn phát triển mới, nhiều thách thức, khó khăn nhưng cũng mở ra không ít cơ hội. Với tầm nhìn xa, hoài bão lớn, quyết tâm cao, Việt Nam đặt mục tiêu trở thành nước phát triển có thu nhập cao vào năm 2045. Để đạt được điều đó, chúng ta cần đồng tâm, hiệp lực, kiên định triển khai hiệu quả Chiến lược Quốc gia về tăng trưởng xanh nhằm thực hiện các cam kết quốc tế mạnh mẽ, tiếp tục khẳng định vai trò là thành viên tích cực và có trách nhiệm với cộng đồng quốc tế” – Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh.

Phiên họp cấp cao đã ghi nhận 16 ý kiến trao đổi của các đại biểu trong nước và quốc tế, các bộ, ngành, thống nhất cao rằng, phát triển xanh, tăng trưởng xanh là lựa chọn tối ưu trong xu hướng phát triển hiện tại. Như chia sẻ của Chủ tịch VCCI Phạm Tấn Công, để đến giữa thế kỷ này trở thành quốc gia phát triển, văn minh, hiện đại, Việt Nam phải thực hiện mục tiêu kép là phát triển nhanh và xanh, với mức tăng trưởng GDP duy trì ở mức 6-7%/năm, đồng thời phải đưa công nghệ xanh vào phổ cập trong hoạt động kinh tế. “Chính mục tiêu và yêu cầu phát triển này tạo ra cơ hội và không gian phát triển mới cho cộng đồng doanh nghiệp, gồm cả doanh nghiệp trong nước và doanh nghiệp nước ngoài, cho các nhà đầu tư quốc tế” – ông Phạm Tấn Công nhấn mạnh.

Giải đáp của Bộ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội tại Phiên họp nêu rõ, Bộ luôn lắng nghe các ý kiến góp ý và sẽ tiếp tục hoàn thiện, bổ sung, sửa Nghị định 152 vào cuối quý III/2023 theo hướng bảo đảm tiêu chuẩn, xác định rõ 3 đối tượng chuyên gia, quản lý và người lao động trình độ cao theo hướng cởi mở hơn, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các đối tượng trên.

Phiên họp cũng ghi nhận báo cáo tóm tắt của ông Soren Roed Pedersen, đồng Chủ tịch VBF về phiên họp kỹ thuật, chuyên sâu diễn ra trước đó vào ngày 17/3 của 11 Nhóm công tác, gồm: Nông nghiệp, Cơ sở hạ tầng, Điện và Năng lượng, Khai khoáng, Kinh tế số, Đầu tư và Thương mại, Thuế và Hải quan, Nguồn nhân lực, Giáo dục và Đào tạo, Du lịch, Môi trường.

Việt Nam quyết tâm thực hiện tăng trưởng xanh gắn với chuyển đổi số hiệu quả

 Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu chỉ đạo (Ảnh: Đoàn Bắc)

Phát biểu chỉ đạo tại Diễn đàn, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính bày tỏ cảm ơn sự đồng hành, ngày càng thấu hiểu nhau của cộng đồng doanh nghiệp trong nước và quốc tế trong hành trình phát triển vượt bậc của Việt Nam suốt thời gian qua, đặc biệt với những tương tác hai chiều hiệu quả giữa các bộ, ngành, Chính phủ Việt Nam với cộng đồng doanh nghiệp, với sự hiểu biết tin cậy, chân thành.

Chia sẻ với các đại biểu về các nền tảng phát triển của Việt Nam, Thủ tướng cho biết Việt Nam đang tập trung xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, nền dân chủ xã hội chủ nghĩa, nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Quan điểm xuyên suốt là lấy con người làm trung tâm, làm chủ thể, là mục tiêu và là động lực, nguồn lực cho sự phát triển.

Việt Nam kiên định đường lối đối ngoại độc lập tự chủ, đa dạng hóa, đa phương hóa, là bạn bè tốt, là đối tác tin cậy và là thành viên có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế, vì hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển. Xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ gắn với chủ động, tích cực hội nhập quốc tế sâu rộng, thực chất, hiệu quả. Xác định nguồn lực bên trong (gồm con người, tài nguyên thiên nhiên và truyền thống lịch sử văn hóa) là cơ bản, chiến lược, lâu dài, quyết định; nguồn lực bên ngoài (thể chế, tài chính, công nghệ, quản trị tiên tiến và trình độ nguồn nhân lực) là quan trọng và đột phá. Việt Nam đang tập trung thực hiện 3 khâu đột phá chiến lược về thể chế, kết cấu hạ tầng và nguồn nhân lực.

Việt Nam tiếp tục xây dựng, phát triển nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc; tăng cường xây dựng thương hiệu quốc gia, thương hiệu doanh nghiệp, thương hiệu sản phẩm; đẩy mạnh phòng chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí; triển khai công tác quy hoạch; cải cách thủ tục hành chính, tinh gọn và trong sạch bộ máy, giảm phiền hà cho người dân và doanh nghiệp. Theo Thủ tướng, đây là những các giải pháp căn cơ, lâu dài để tạo môi trường đầu tư, kinh doanh thuận lợi.

 Tăng trưởng xanh gắn chuyển đổi số, lấy con người làm trung tâm (Ảnh: PV)

Thủ tướng nhấn mạnh, tăng trưởng xanh gắn chuyển đổi số là vấn đề có tính chất thời đại, toàn cầu. Việt Nam xây dựng chiến lược tăng trưởng xanh trong đó nhấn mạnh lấy con người là trung tâm, phát triển bền vững gắn với bảo vệ môi trường và thích ứng với biến đổi khí hậu. Do đó, “chúng tôi cam kết dù là nước đang phát triển, đang chuyển đổi nhưng sẽ làm như nước phát triển, thực hiện các cam kết quốc tế nghiêm túc, hiệu quả, tập trung cơ cấu lại kinh tế gắn với đổi mới tăng trưởng, thực hiện tiết kiệm tài nguyên, nghiên cứu học hỏi kinh nghiệm quốc tế áp dụng phù hợp đặc điểm điều kiện của Việt Nam”- Thủ tướng nói.

Cũng theo Thủ tướng, tăng trưởng xanh cần lộ trình phù hợp gắn với khả năng thực thi khả thi từng vùng, từng miền, từng đối tượng, cần sự hỗ trợ của cộng đồng quốc tế; nêu cao tinh thần đoàn kết, trách nhiệm chung “lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ”.

Thủ tướng mong muốn nhà đầu tư tiếp tục đồng hành cùng Việt Nam vượt qua khó khăn, "các khó khăn lâu dài thì có giải pháp lâu dài, khó khăn trước mắt thì có giải  pháp trước mắt". Điều quan trọng là các bên giữ vững bản lĩnh, phát huy những kết quả đã đạt được, những kinh nghiệm đã có, nhận diện được vấn đề, lắng nghe ý kiến của nhau, tìm ra giải pháp phù hợp, hợp tác bền chặt, lâu dài trên cơ sở hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, người dân và doanh nghiệp. Nếu cấu trúc hài hòa này bị phá vỡ thì hợp tác không thể bền vững. Đồng thời, Thủ tướng mong muốn các nhà đầu tư, cộng đồng chú trọng xây dựng văn hóa doanh nghiệp, văn hóa kinh doanh, góp phần phát triển nền văn hóa Việt Nam ngang tầm với kinh tế và chính trị.

Thủ tướng khẳng định Chính phủ Việt Nam tiếp tục cam kết mạnh mẽ về tạo mọi điều kiện thuận lợi để các doanh nghiệp phát triển, cụ thể là tiếp tục hoàn thiện thể chế, cơ chế, chính sách tạo lập môi trường kinh doanh thuận lợi, bình đẳng, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia; tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp.

Quan tâm cắt giảm chi phí cho doanh nghiệp; tăng tính minh bạch, bình đẳng trong tiếp cận các nguồn lực; tăng cường bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của doanh nghiệp, chủ doanh nghiệp, người lao động và các bên liên quan.Triển khai đồng bộ, hiệu quả các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp (về vốn, chuyển giao công nghệ, đào tạo, phát triển nhân lực…).

Cùng với đó, phát triển đồng bộ các loại thị trường, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp được tiếp cận bình đẳng (thị trường hàng hóa và dịch vụ, tài chính - tiền tệ, chứng khoán; quyền sử dụng đất, bất động sản, khoa học - công nghệ, lao động, mua sắm công…). Đồng thời, nâng cao hiệu quả, hiệu lực của quản lý nhà nước (đẩy mạnh chuyển đổi số trong công tác quản lý; bảo vệ sở hữu trí tuệ, quyền tác giả; phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại…). Tích cực xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức tận tuỵ, thân thiện, giải quyết dứt điểm các công việc, vướng mắc cho nhà đầu tư.

Thủ tướng đánh giá cao các ý kiến tại Diễn đàn rất tâm huyết, thẳng thắn, mang tính xây dựng và khát vọng lớn lao muốn đóng góp cho sự phát triển thịnh vượng của Việt Nam; yêu cầu Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổng hợp các ý kiến tại Diễn đàn, báo cáo Thủ tướng Chính phủ để có chỉ đạo tới các bộ, ngành, địa phương đẩy mạnh tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong hoạt động sản xuất kinh doanh, cũng như kiến nghị về sửa đổi thể chế, cơ chế, chính sách trong thời gian tới.

Thủ tướng đề nghị các bộ, ngành căn cứ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn chủ động xử lý, khẩn trương phản hồi các kiến nghị, tăng cường đối thoại chính sách, truyền thông chính sách, bảo đảm thực hiện đúng các cam kết quốc tế mà Việt Nam đã tham gia, phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh Việt Nam. Đồng thời, xem xét tiếp thu, lồng ghép các đề xuất, kiến nghị hợp lý của các đại biểu tại Diễn đàn vào các chương trình, kế hoạch hành động của bộ, ngành để thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế -xã hội; đồng thời, phục vụ trong công tác tham mưu, xây dựng pháp luật thời gian tới.

Thủ tướng một lần nữa nêu rõ, với chủ đề điều hành năm 2023 là "Đoàn kết kỷ cương, bản lĩnh linh hoạt, đổi mới sáng tạo, kịp thời hiệu quả", Chính phủ Việt Nam sẽ tập trung chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương nỗ lực, quyết tâm cao nhất để đạt được mục tiêu đề ra, tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp mở rộng đầu tư, kinh doanh, bảo đảm lợi ích hài hòa các bên.

"Tôi mong rằng Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam tiếp tục là một kênh đối thoại chính sách quan trọng và hiệu quả giữa Chính phủ với cộng đồng doanh nghiệp; phát huy những kết quả đạt được trong 25 năm đối thoại, không có gì ngăn cản được chúng ta hợp tác trên tinh thần cùng thắng", Thủ tướng nhấn mạnh./.

 
Lê Anh/dangcongsan.vn