Thanh tra tỉnh Bắc Ninh vừa có báo cáo thực hiện Chỉ thị 33 ngày 3/1/2014 của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với việc kê khai và kiểm soát việc kê khai tài sản.

100% đơn vị kê khai tài sản nghiêm túc, đầy đủ

Để Chỉ thị 33-CT/TW và các quy định của Nhà nước về kê khai, kiểm soát việc kê khai tài sản, thu nhập được thực hiện nghiêm túc, tỉnh Bắc Ninh đã chỉ đạo các cơ quan liên quan triển khai thường xuyên theo kế hoạch, có trọng tâm, trọng điểm công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra việc thực hiện quy định về kê khai, kiểm soát việc kê khai tài sản, thu nhập.

Quan điểm chỉ đạo của tỉnh là xử lý nghiêm các cơ quan, tổ chức, đơn vị, cá nhân chậm tổ chức việc kê khai, không kê khai, kê khai không trung thực, không giải trình được nguồn gốc tài sản tăng thêm; không tổ chức việc công khai bản kê khai; không chủ động xác minh hoặc không xử lý kịp thời những vi phạm quy định về kê khai và kiểm soát việc kê khai tài sản, thu nhập...

Theo báo cáo, tỉnh Bắc Ninh có 7.076 lượt cơ quan, đơn vị có trách nhiệm tổ chức kê khai; 46.992 lượt người phải kê khai. Đến nay, đã có 46.986 lượt người thực hiện kê khai đạt 99,99%; 2 người chậm kê khai do nghỉ thai sản.

Đánh giá về kết quả, Thanh tra tỉnh Bắc Ninh cho biết, việc kê khai đã được 100% cơ quan, đơn vị triển khai nghiêm túc, đầy đủ; gần 100% người phải kê khai tài sản, thu nhập đã kê khai đúng hạn. Một số rất ít người không thực hiện kê khai do được lập danh sách nhưng khi tổ chức kê khai không còn công tác; chậm kê khai do nghỉ thai sản theo chế độ.

Sau khi thu nhận bản kê khai của cán bộ, công chức, viên chức, đảng viên, 100% cơ quan, đơn vị, cấp ủy, chi bộ đã tổ chức công khai 100% bản kê khai bằng hình thức niêm yết hoặc công khai tại cuộc họp theo đúng quy định.

Kết quả kiểm tra, xác minh tài sản, thu nhập cho thấy, không có người nào được xác minh do có đơn tố cáo kê khai tài sản không trung thực; không có người nào được xác minh để phục vụ việc bầu cử, bổ nhiệm, bãi nhiệm hoặc kỷ luật; không có người nào kiểm tra, xác minh khi có căn cứ cho rằng việc giải trình nguồn gốc tài sản tăng thêm không hợp lý; không có người nào được kiểm tra, xác minh khi có yêu cầu của cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền.

Theo chức năng, thẩm quyền, năm 2022, Thanh tra tỉnh Bắc Ninh đã tiến hành xác minh tài sản, thu nhập 7 người; năm 2023, xác minh 29 người. Cùng với đó, cũng tiến hành kiểm tra, giám sát, thanh tra việc thực hiện quy định về kê khai và kiểm soát việc kê khai tài sản, thu nhập.

Từ năm 2014 đến nay, các cơ quan thanh tra, kiểm tra của tỉnh Bắc Ninh đã xây dựng kế hoạch 245 cuộc thanh tra, kiểm tra việc thực hiện quy định về kê khai và kiểm soát việc kê khai tài sản, thu nhập đối với 399 cơ quan, đơn vị. Đến nay, đã tiến hành 226 cuộc thanh tra, kiểm tra và ban hành 225 kết luận.

Thanh tra tỉnh Bắc Ninh đánh giá, việc triển khai thanh tra, kiểm tra được các cơ quan, đơn vị thực hiện theo kế hoạch; có trọng tâm, trọng điểm đáp ứng yêu cầu công tác lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng và yêu cầu quản lý của Nhà nước; nhằm kịp thời phát hiện, chấn chỉnh ngay các tồn tại, hạn chế trong công tác kê khai và kiểm soát việc kê khai tài sản, thu nhập.

Toàn tỉnh không có cơ quan, tổ chức, cá nhân nào bị xử lý do chậm tổ chức kê khai và không tổ chức công khai bản kê khai; không có người nào bị xử lý do kê khai tài sản không trung thực.

Qua thanh tra, kiểm tra cho thấy, các sai sót chủ yếu liên quan đến hình thức văn bản. Do đó, đoàn thanh tra, kiểm tra nhắc nhở và yêu cầu các cơ quan, đơn vị, cá nhân nghiêm túc khắc phục.

Còn khó khăn, vướng mắc

Qua thực tiễn triển khai, Thanh tra tỉnh Bắc Ninh cho biết, trong thực hiện kê khai và kiểm soát việc kê khai tài sản, thu nhập theo Chỉ thị số 33-CT/TW và các quy định có liên quan vẫn còn có khó khăn, vướng mắc.

Cụ thể, việc kê khai hiện nay chưa có sự thống nhất giữa cơ quan tổ chức cán bộ và cơ quan kiểm soát tài sản, thu nhập; mỗi cán bộ thuộc diện ban thường vụ cấp ủy quản lý mỗi năm thường phải kê khai 2 lần vào thời điểm kiểm điểm đảng viên cuối tháng 10 và thời điểm kê khai tháng 12 cuối năm. Theo Thanh tra tỉnh Bắc Ninh, nếu thống nhất được kê khai vào một thời điểm sẽ tạo thuận lợi cho công tác quản lý bản kê khai và kiểm soát về sau.

Trong kiểm soát tài sản, thu nhập đối với những người có chức vụ, quyền hạn theo quy định hiện hành, Thanh tra tỉnh Bắc Ninh cho biết, quy định về phân cấp thẩm quyền kiểm soát tài sản, thu nhập tại Điều 30 của Luật Phòng chống tham nhũng (PCTN) năm 2018 hiện nay không còn đồng bộ với quy định tại Quyết định số 56-QĐ/TW ngày 8/2/2022 của Bộ Chính trị.

"Việc quy định người đứng đầu cơ quan kiểm soát tài sản, thu nhập ra quyết định xác minh trong thời hạn 15 ngày kể từ khi có kế hoạch xác minh nên được sửa đổi để việc xác minh theo kế hoạch được dàn đều trong năm" - Thanh tra tỉnh Bắc Ninh đề xuất.

Bên cạnh đó, chưa có sự thống nhất hoàn toàn trong phân công, phối hợp kiểm soát tài sản, thu nhập giữa cơ quan Thanh tra tỉnh với cơ quan ủy ban kiểm tra cấp huyện. Cán bộ thuộc diện ban thường vụ huyện ủy quản lý thì thuộc thẩm quyền kiểm soát của ủy ban kiểm tra cấp huyện; công chức, viên chức còn lại thì thuộc quyền kiểm soát của Thanh tra tỉnh. Trong thực tế chưa có sự đồng nhất hoàn toàn trong phân cấp quản lý cán bộ của ban thường vụ cấp huyện ủy trên phạm vi cả nước.

Đặc biệt, việc thu thập thông tin, tài liệu về tài sản, thu nhập của người được xác minh gặp nhiều khó khăn do có rất nhiều cơ quan, đơn vị có chức năng quản lý tài sản, giao dịch nằm trên tất cả các tỉnh, thành trong cả nước; việc thu thập đầy đủ thông tin về tài sản, thu nhập của người được xác minh hiện khó thực hiện.

Cũng theo Thanh tra tỉnh Bắc Ninh: Hiện nay đã có quy định rất chi tiết về bản kê khai, tuy nhiên chưa có quy định, đề cương chung hướng dẫn công tác xác minh; việc thực hiện trách nhiệm giải thích, chứng minh thu nhập của vợ/chồng và con chưa thành niên có nghề nghiệp tự do gặp nhiều khó khăn.

Theo Thanh tra tỉnh Bắc Ninh, nguyên nhân dẫn tới khó khăn, vướng mắc trên là do việc xác minh chưa có hướng dẫn thống nhất trên phạm vi cả nước; nghĩa vụ chứng minh về thu nhập của người kê khai chưa được quy định chi tiết; Cơ sở dữ liệu Quốc gia về kiểm soát tài sản, thu nhập và các Cơ sở dữ liệu Quốc gia về tài sản, giao dịch khác chưa được xây dựng, đưa vào khai thác, sử dụng kịp thời.

Bên cạnh đó, còn do chưa có thống nhất giữa cơ quan tổ chức cán bộ và cơ quan kiểm soát tài sản, thu nhập trong triển khai kê khai tài sản, thu nhập hằng năm; việc rà soát, ban hành quy định về phân cấp quản lý cán bộ còn chưa kịp thời, thống nhất.

Để nâng cao hiệu quả của việc kê khai, và kiểm soát việc kê khai tài sản, thu nhập, Thanh tra tỉnh Bắc Ninh cho biết, cần tiếp tục triển khai đồng bộ, thống nhất quy định của Đảng và Nhà nước về kiểm soát tài sản, thu nhập trong thời gian tới.

Tăng cường sự phối hợp giữa các cơ quan, đơn vị có thẩm quyền trong phân cấp, xác định phạm vi kiểm soát; đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát việc triển khai kê khai, công khai của các cấp ủy, chi bộ, cơ quan, đơn vị.

Cùng với đó, nâng cao hiệu quả phối hợp giữa các cơ quan kiểm soát tài sản, thu nhập với các cơ quan đăng ký tài sản, quản lý giao dịch tài sản, giao dịch ngân hàng để kiểm soát chặt chẽ tài sản, thu nhập của những người trong diện kê khai.

Thanh tra tỉnh Bắc Ninh kiến nghị, Chính phủ trình Quốc hội sửa đổi Luật PCTN năm 2018. Cụ thể, sửa đổi Điều 30 để phù hợp với Quyết định số 56-QĐ/TW của Bộ Chính trị; sửa đổi Khoản 1 Điều 45 để thời gian xác minh theo kế hoạch được thực hiện dàn đều trong năm; quy định cụ thể về xử lý tài sản tăng thêm không chứng minh được nguồn gốc.

Đồng thời, kiến nghị Chính phủ chỉ đạo triển khai xây dựng, sớm đưa các cơ sở dữ liệu Quốc gia về đăng ký tài sản, cơ sở dữ liệu Quốc gia về giao dịch ngân hàng và giao dịch tài sản khác để việc xác minh tài sản, thu nhập được triệt để.

Kiến nghị Thanh tra Chính phủ sớm đưa vào khai thác Cơ sở dữ liệu Quốc gia về kiểm soát tài sản, thu nhập; hướng dẫn chi tiết đề cương xác minh tài sản, thu nhập; hướng dẫn chi tiết về nghĩa vụ giải thích, chứng minh thu nhập của người có nghĩa vụ kê khai tài sản, thu nhập và chồng/vợ, con chưa thành niên.