Sáng 25/9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội họp cho ý kiến vào Dự thảo Luật Nhà giáo. So với quy định hiện hành tại các luật liên quan, Dự thảo Luật Nhà giáo có nhiều điểm mới, trong đó có quy định chính sách tiền lương, đãi ngộ với nhà giáo.

Tiền lương của nhà giáo chưa thực sự là thu nhập chính

Trình bày tờ trình của Chính phủ, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Phạm Ngọc Thưởng nêu nhiều bất cập để cho thấy sự cần thiết xây dựng Luật Nhà giáo trong bối cảnh hiện nay.

Một trong những bất cập đó là các chế độ, chính sách đối với nhà giáo như lương, phụ cấp, chế độ đãi ngộ, chế độ thu hút, sự tôn vinh của xã hội đối với nhà giáo… chưa thực sự tương xứng với vị thế, vai trò của nhà giáo.

“Nhà giáo chưa thể sống được bằng nghề, tiền lương của nhà giáo chưa thực sự là nguồn thu nhập chính, bảo đảm đời sống cho nhà giáo, nhất là nhà giáo trẻ và giáo viên mầm non”, Chính phủ nêu.

Điều này dẫn tới tình trạng nhà giáo không an tâm công tác, một bộ phận không nhỏ nhà giáo đã bỏ việc, chuyển việc nhất là nhà giáo trẻ; đồng thời, đây cũng là nguyên nhân dẫn đến tình trạng không thu hút được người giỏi vào ngành sư phạm, nhiều địa phương, cơ sở giáo dục thiếu nguồn tuyển dụng để bổ sung giáo viên.

Ông Thưởng cho hay, so với quy định hiện hành tại các luật liên quan, Dự thảo Luật Nhà giáo có nhiều điểm mới, trong đó có quy định chính sách tiền lương, đãi ngộ với nhà giáo.

Dự thảo quy định lương nhà giáo được xếp cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp và được hưởng các phụ cấp ưu đãi nghề và các phụ cấp khác tùy theo tính chất công việc, theo vùng theo quy định của pháp luật.

Chính sách này nhằm giúp nhà giáo yên tâm làm việc, cống hiến và phát triển nghề nghiệp; thu hút, trọng dụng và ưu đãi với người có tài năng làm nhà giáo; thu hút nhà giáo về công tác và công tác lâu dài trong ngành giáo dục, đặc biệt ở các vùng khó khăn...

Chính sách tiền lương cho nhà giáo trong Dự thảo Luật Nhà giáo nhận được sự đồng tình của cơ quan thẩm tra, theo Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh. Ảnh: P.Thắng

Dự thảo luật cũng quy định tiền lương và các chính sách theo lương của nhà giáo công tác tại các cơ sở giáo dục dân lập, tư thục và các cơ sở giáo dục công lập tự chủ chi thường xuyên, cơ sở giáo dục công lập tự chủ chi thường xuyên và chi đầu tư không ít hơn tiền lương và các chính sách theo lương của nhà giáo quy định tại Luật này có cùng trình độ đào tạo, cùng thâm niên, cùng chức danh trong các cơ sở giáo dục công lập đang hưởng lương từ ngân sách Nhà nước.

Ngoài ra, để đảm bảo nhà giáo vẫn được hưởng phụ cấp thâm niên cho đến khi Nhà nước có hướng dẫn mới về chính sách tiền lương, dự thảo luật quy định tại điều khoản chuyển tiếp: “Nhà giáo tiếp tục được hưởng phụ cấp thâm niên nhà giáo cho đến khi thực hiện chính sách tiền lương mới”.

Tránh hiểu sẽ có bảng lương riêng dành cho giáo viên

Chính sách tiền lương cho nhà giáo nhằm tạo động lực cho giáo viên an tâm công tác, thu hút sinh viên giỏi vào ngành sư phạm nhận được sự đồng tình của cơ quan thẩm tra, theo Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh.

Tuy nhiên, Thường trực Văn hóa Giáo dục cho rằng, việc thể chế hóa chủ trương chính sách tiền lương này cần phù hợp với bối cảnh thực hiện cải cách tiền lương; tránh cách hiểu sẽ có một thang, bảng lương riêng dành cho nhà giáo.

Cơ quan thẩm tra cũng lưu ý, cần đánh giá tác động, xác định đối tượng nhà giáo được thụ hưởng chính sách hỗ trợ và chính sách thu hút, trọng dụng.

“Có ý kiến đề nghị cần rà soát các chính sách hỗ trợ, thu hút để tránh trùng lắp hoặc bỏ sót đối tượng; bổ sung chính sách thu hút người có học lực xuất sắc vào học ngành sư phạm, giữ sinh viên xuất sắc ở lại trường làm giảng viên đại học”, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa Giáo dục nói.

Tổng Thư ký Quốc hội Bùi Văn Cường. Ảnh: P.Thắng

Nêu ý kiến thảo luận, Tổng Thư ký Quốc hội Bùi Văn Cường nhất trí với việc xây dựng quy định chính sách tiền lương, đãi ngộ đối với nhà giáo để cụ thể hóa chủ trương của Đảng tại Nghị quyết số 29.

Ông Cường cũng lưu ý, việc cải cách tiền lương cho nhà giáo rất khó khăn, phức tạp, nên cần nghiên cứu, rà soát để linh hoạt hơn khi triển khai.

Có thể nghiên cứu theo hướng có chế độ đãi ngộ, thu hút người tài trong lĩnh vực giáo dục, tránh tình trạng “sống lâu thành lão làng”, trong khi những người giỏi vào ngành giáo dục sau thì không có chính sách khuyến khích.

Đối tượng, phạm vi áp dụng là nhà giáo trong các cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân, bao gồm cả nhà giáo trong các cơ sở giáo dục công lập, nhà giáo trong các cơ sở giáo dục ngoài công lập và nhà giáo là người nước ngoài.

Nhà giáo trong các cơ sở giáo dục ngoài công lập được bình đẳng với nhà giáo trong các cơ sở giáo dục công lập về định danh, chuẩn hóa và một số quyền, nghĩa vụ, chính sách như đào tạo, bồi dưỡng, tôn vinh, khen thưởng, xử lý vi phạm.

Dự luật này có 9 chương, 71 điều, dự kiến trình Quốc hội cho ý kiến lần đầu tại kỳ họp thứ 8, vào tháng 10 tới.