Chiều 6/3, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị trực tuyến toàn quốc về tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội.

Chỉ định thầu dự án nhà ở xã hội?

Theo Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh, năm nay phải hoàn thành mục tiêu xây dựng 100 nghìn căn nhà ở xã hội. 

Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh. Ảnh: N.Bắc

Ông kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Xây dựng nghiên cứu, chủ trì xây dựng Nghị quyết thí điểm về cơ chế, chính sách đặc thù về phát triển nhà ở xã hội, bao gồm chính sách lựa chọn chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội không thông qua đấu thầu và một số chính sách tháo gỡ vướng mắc trong phát triển nhà ở xã hội.

Từ thực tế phát triển nhà ở xã hội thời gian qua, lãnh đạo Bộ Xây dựng cho biết, nhiều địa phương chưa ban hành các cơ chế, chính sách hỗ trợ thực hiện dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội trên địa bàn

Trong khi đó, việc thực hiện quy trình, thủ tục hành chính (chấp thuận chủ trương đầu tư, lựa chọn chủ đầu tư, giao đất, thẩm định, cấp phép...) vẫn còn phức tạp, thiếu sự phối hợp đồng bộ, chặt chẽ giữa các cơ quan liên quan. Tỷ lệ giải ngân vốn tín dụng của chương trình 120.000 tỷ còn thấp.

“Hiện nay, quy định về trình tự thủ tục, thời gian để phát triển 1 dự án nhà ở xã hội là khá lớn”, đại diện Tổng Công ty Đầu tư phát triển nhà và đô thị (HUD) phát biểu sau đó.

Đại diện Tổng Công ty Đầu tư phát triển nhà và đô thị (HUD) đề nghị lựa chọn nhà đầu tư dự án nhà ở xã hội thông qua phương thức chỉ định thầu. Ảnh: N.Bắc

Doanh nghiệp này kiến nghị Chính phủ xem xét, xây dựng các quy định, cơ chế ưu tiên phát triển các dự án nhà ở xã hội thông qua việc rút ngắn các trình tự thủ tục, thời gian thực hiện ở các bước như: lựa chọn nhà đầu tư thông qua phương thức chỉ định thầu với nhà đầu tư đáp ứng đầy đủ điều kiện, hoặc rút ngắn quy trình đấu thầu bằng cách nâng cao năng lực, trách nhiệm bên mời thầu.

Đại diện tập đoàn Vingroup nhấn mạnh quyết tâm thực hiện mục tiêu đã đăng ký là từ nay đến năm 2030 xây dựng 500.000 căn nhà ở xã hội.

Tập đoàn này kiến nghị Thủ tướng cho phép các địa phương được chỉ định thầu, chỉ định nhà đầu tư. Cạnh đó, cho phép các địa phương rút ngắn thủ tục hoặc cho làm song song. Ví dụ, cùng lúc có thể vừa làm quy hoạch, vừa làm thủ tục đầu tư xây dựng… thì sẽ rút ngắn nhiều thời gian.

“Nếu chúng ta làm xong quy hoạch rồi đến khâu đầu tư, tài chính… sẽ tạo ra nhiều thủ tục hành chính”, đại diện Vingroup nêu.

Phải kiểm tra địa phương về phân bổ quỹ đất cho nhà ở xã hội

GS.TS Hoàng Văn Cường, đại biểu Quốc hội nhận định, bất động sản, đặc biệt là nhà ở xã hội, sẽ là động lực thúc đẩy tăng trưởng. Tuy nhiên, theo ông, phát triển nhà ở xã hội đang đối mặt với hai thách thức lớn: Một là, quỹ đất; hai là nguồn vốn. “Nếu không giải quyết được vấn đề này, tăng trưởng nhà ở xã hội sẽ rất khó đạt được mục tiêu đề ra”, đại biểu nói.

GS.TS Hoàng Văn Cường, đại biểu Quốc hội. Ảnh: N.Bắc

Từ đó, ông đề nghị rà soát lại quy hoạch đất dành cho nhà ở xã hội tại các địa phương; cũng như phải kiểm tra xem các địa phương đã thực hiện đúng kế hoạch phân bổ quỹ đất này hay chưa.

“Nếu không có sự giám sát chặt chẽ, việc triển khai nhà ở xã hội sẽ tiếp tục gặp trở ngại, ảnh hưởng đến cả doanh nghiệp và người dân có nhu cầu thực sự”, ông Cường nói.

Với quy hoạch nhà ở xã hội, theo ông Cường, cần được thực hiện tại các vị trí phù hợp với nơi sinh sống của người lao động, đặc biệt là các khu vực đông dân cư. Quy hoạch các khu nhà ở xã hội cũng cần tập trung hóa, thay vì phân tán.

Đại biểu phân tích, nếu chỉ triển khai các dự án quy mô nhỏ với mức đầu tư hạn chế, sẽ rất khó hình thành các quần thể dân cư có đầy đủ tiện ích cần thiết như y tế, giáo dục và thương mại.

Nếu tăng mật độ xây dựng và quy mô dự án, theo ông Cường, sẽ tạo ra các khu đô thị tập trung đủ lớn. Khi đó, các địa phương mới có thể thu hút đầu tư hạ tầng xã hội, đáp ứng nhu cầu của đối tượng thụ hưởng nhà ở xã hội.

“Để thực hiện quy hoạch hiệu quả, tôi đề nghị các địa phương phải chịu trách nhiệm đánh giá và đầu tư hạ tầng cơ bản bên ngoài dự án, như giao thông và tiện ích công cộng. Đây là nhiệm vụ bắt buộc, không thể né tránh. Nếu hạ tầng ngoại khu không được đảm bảo, doanh nghiệp dù có triển khai dự án cũng khó đạt được hiệu quả mong muốn”, ông Cường nêu.