Thừa ủy quyền của Thủ tướng, Đại tướng Tô Lâm, Bộ trưởng Bộ Công an vừa ký báo cáo của Chính phủ về công tác phòng chống tội phạm và vi phạm pháp luật năm 2022 gửi Quốc hội.

Một trong những nội dung được đề cập trong báo cáo là tình hình, kết quả công tác phòng chống tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu.

 “Công tác phát hiện, điều tra các vụ án, vụ việc kinh tế, tham nhũng có bước tiến mới, trong đó phát hiện, xử lý một số vụ án trong lĩnh vực có chuyên môn sâu như chứng khoán, trái phiếu doanh nghiệp... góp phần cảnh tỉnh, răn đe tạo môi trường lành mạnh để phát triển kinh tế - xã hội bền vững”, báo cáo nêu.

Nổi lên sai phạm trong lĩnh vực chứng khoán, trái phiếu doanh nghiệp

Từ ngày 1/10/2021 đến ngày 30/9/2022, các cơ quan chức năng đã phát hiện 5.117 vụ phạm tội về trật tự quản lý kinh tế, giảm 36,68%; 523 vụ phạm tội về tham nhũng và chức vụ, tăng 40,97% (khởi tố 501 vụ với 1.211 bị can).

Qua công tác phòng ngừa, đấu tranh cho thấy tội phạm tham nhũng, kinh tế, buôn lậu diễn ra rất phức tạp. Nổi lên là các sai phạm trong các lĩnh vực chứng khoán, phát hành trái phiếu doanh nghiệp.

Báo cáo dẫn chứng vụ án Trịnh Văn Quyết, Chủ tịch Tập đoàn FLC; vụ án Đỗ Anh Dũng, Chủ tịch Hội đồng quản trị Tập đoàn Tân Hoàng Minh cùng đồng phạm thông qua phát hành 9 gói trái phiếu riêng lẻ để lừa đảo chiếm đoạt hơn 8.000 tỷ của hơn 6.000 nhà đầu tư.

Sai phạm trong hoạt động đấu thầu, đấu giá, mua sắm công, tập trung vào khâu thẩm định giá, thẩm định thầu, làm rõ thủ đoạn thông đồng chia nhỏ dự án, gói thầu để chỉ định thầu; dùng “quân xanh, quân đỏ” để thao túng giá trúng thầu, mua bán “lòng vòng” để nâng giá nhiều lần cũng là vấn đề “nổi lên”.

Điển hình là vụ Công ty Việt Á, Cơ quan Cảnh sát điều tra, Bộ Công an (C03) đã khởi tố 26 bị can; công an 21 địa phương khởi tố 24 vụ/63 bị can. Hay vụ án “vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng” xảy ra tại Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai và Công ty AIC…

Tội phạm liên quan đến xăng dầu phức tạp ở nhiều địa phương

Cạnh đó, là tội phạm, vi phạm pháp luật trong các lĩnh vực kinh tế trọng điểm với phương thức, thủ đoạn ngày càng tinh vi, gây thiệt hại ngày càng lớn như quản lý ngân sách Nhà nước, đầu tư công, cổ phần hóa, y tế, giáo dục, đất đai, tài chính, ngân hàng, tài nguyên, khoáng sản, thuế...

Buôn lậu, vận chuyển hàng hóa, tiền tệ trái phép qua biên giới, gian lận xuất xứ; lợi dụng thương mại điện tử để trốn thuế, buôn bán hàng cấm, hàng giả, xâm phạm sở hữu trí tuệ.

Tội phạm liên quan đến công tác phòng chống dịch Covid-19 gia tăng, nhất là các loại vật tư, trang thiết bị y tế và các mặt hàng thiết yếu phục vụ phòng, chống dịch; trục lợi trong tổ chức tiêm vắc xin, xét nghiệm Covid-19, lợi dụng việc đưa người Việt Nam ở nước ngoài về nước để trục lợi...

Trong các vụ liên quan đến dịch Covid-19, báo cáo viện dẫn nhiều vụ án, trong đó có vụ “đưa và nhận hối lộ”, khởi tố Thứ trưởng Bộ Ngoại giao, Trợ lý Phó Thủ tướng Thường trực và các đối tượng là lãnh đạo, chuyên viên Cục Lãnh sự, Bộ Ngoại giao; Cục Quản lý Xuất nhập cảnh, Bộ Công an và Vụ Hợp tác quốc tế, Văn phòng Chính phủ...

Đáng chú ý, theo báo cáo, “có sự chuyển hướng rõ rệt của tội phạm buôn lậu từ phương thức truyền thống qua đường mòn, lối mở sang lợi dụng pháp nhân thông qua cửa khẩu chính ngạch để hoạt động; tội phạm trong hoạt động sản xuất, kinh doanh, xuất nhập khẩu xăng dầu diễn ra phức tạp ở nhiều địa phương”.

Xử nghiêm hành vi tham nhũng, tiêu cực của cán bộ

Chính phủ dự báo tình hình tội phạm và vi phạm pháp luật vẫn diễn biến phức tạp, nhất là tội phạm sử dụng công nghệ cao, tội phạm kinh tế, tham nhũng...

Loạt nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm đã được Chính phủ đề ra để thực hiện trong năm 2023. Trong đó, sẽ chỉ đạo các lực lượng chức năng tiếp tục tăng cường đấu tranh các loại tội phạm, vi phạm pháp luật. Triển khai toàn diện công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực theo chỉ đạo của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Xử lý nghiêm tội phạm và vi phạm pháp luật về kinh tế, tham nhũng, buôn lậu…

Tiếp tục nâng cao năng lực các đơn vị chuyên trách đáp ứng yêu cầu đấu tranh phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật. Đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát hoạt động điều tra; công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, nâng cao năng lực, đạo đức nghề nghiệp, ý thức trách nhiệm và các kỹ năng công vụ cho lực lượng thực thi pháp luật.

“Tăng cường kỷ luật, kỷ cương hành chính, công vụ; chấn chỉnh, xử lý nghiêm các hành vi nhũng nhiễu, tiêu cực, tham nhũng của cán bộ, công chức, viên chức”, báo cáo của Chính phủ gửi đến Quốc hội nêu rõ.

Theo dự kiến chương trình, tại kỳ họp 4 (khai mạc vào ngày 20/10), Quốc hội sẽ thảo luận các báo cáo tư pháp, trong đó có báo cáo của Chính phủ về công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật.